De moord
Willem - De prijs van vrijheid
Het is dinsdag 10 juli 1584: het geluid van drie knallen vult het Prinsenhof in Delft. Balthasar Gerards schiet van heel dichtbij een pistool af op Willem. Twee van de drie kogels zijn raak. De zogenoemde Vader des Vaderlands is 51 jaar, en waarschijnlijk op slag dood.
De moordlocatie
Na het verbod op de rooms-katholieke godsdienst in 1572 in Delft moeten alle kloosters sluiten. De gebouwen komen in bezit van de stad. Een deel van het Sint-Agathaklooster – voortaan bekend als het Prinsenhof – wordt Willems hof en hoofdkwartier. Hij leidt vanuit daar de Opstand. Wanneer Willem op de befaamde dinsdag via de trap naar zijn werkkamer wil lopen, komt de moordenaar tevoorschijn.
De moordenaar
Balthasar Gerards wint in Delft als protestantse calvinist vertrouwen. Bij de stallen van het Prinsenhof wacht hij zijn kans af. Als de prins naar boven loopt, komt Balthasar tevoorschijn. Van dichtbij vuurt hij de fatale schoten af: twee van de drie kogels raken Willem in de borst. Na de aanslag mislukt zijn ontsnapping, maar het doel is bereikt.
Het moordwapen
Het ‘radslotpistool’ is een nieuwe uitvinding in de 16de eeuw. Je windt het op met een sleutel en neemt het vervolgens geladen mee. Aan Willem de twijfelachtige eer om als allereerste politiek leider met dit hypermoderne vuurwapen aan zijn einde te komen. Het daadwerkelijke moordwapen is direct vernietigd na de moord. In de tentoonstelling zie je een vergelijkbaar radslotpistool uit de 16de eeuw.