3 juni t/m 26 september
400 jaar Overgave van Breda
Mini-expo
In de zomer van 1624 werd Breda het toneel van een belangrijke episode in de Tachtigjarige Oorlog. Na een beleg van negen maanden, onder leiding van de Spaanse legerleider Ambrogio Spinola, gaf de stad zich op 2 juni 1625 over. Vier eeuwen later herdenkt het museum deze historische gebeurtenis met een speciale mini-expo, gepresenteerd binnen de vaste tentoonstelling De Nassaus van Breda.
Originele archiefstukken, een bijzonder bruikleen uit Polen en het speciaal voor deze 400-jarige herdenking uitgegeven boek Krijgstoneel van Europa brengen het Beleg en de Overgave van Breda opnieuw tot leven.
Het schouwspel in Breda
Na twaalf jaar wapenstilstand laait de Tachtigjarige Oorlog opnieuw op. Terwijl prins Maurits met zijn leger elders strijdt, grijpt de Spaanse legerleider Ambrogio Spinola zijn kans. In de zomer van 1624 trekken zijn troepen op naar Breda. Ze omsingelen de stad met kilometerslange verdedigingswerken: niemand kan de stad meer in of uit. Negen maanden houdt Breda stand, maar op 2 juni 1625 levert gouverneur Justinus van Nassau de sleutels van de Bredase stadspoorten in.
De herovering van Breda is voor de Spanjaarden een grote militaire overwinning. De Spaanse hofschilder Diego Velázquez legt het symbolische moment vast in een monumentaal schilderij, dat komt te hangen in het paleis van koning Filips IV in Madrid. Later behoort het tot de topstukken van het Museo Nacional del Prado in Madrid. Daar werkte Kees Maks in 1903 maanden-lang aan de kopie die in ons museum te zien is.
Rapier uit Polen
De blikvanger van de mini-expo is een rapier uit Polen. Dit puntige zwaard is versierd met portretten van Frederik Hendrik van Oranje en de Poolse koning Władysław IV Waza. Władysław was als gast van Spinola aanwezig bij het Beleg van Breda. Als Frederik Hendrik in 1637 terugkomt om Breda te heroveren stuurt de Poolse koning een edelman uit zijn gevolg, om ook te leren van deze belegering. Waar Władysław en Frederik Hendrik bij het beleg van Spinola tegenover elkaar staan, brengt het tweede beleg hen samen. Dit komt tot uiting in de portretten op de rapier: ze staan tegenover elkaar, maar zijn beide onderdeel van hetzelfde wapen.
Krijgstoneel van Europa
Ter gelegenheid van de 400-jarige herdenking van het Beleg van Breda schreef cultuurhistoricus en letterkundige Paul Hulsenboom 'Krijgstoneel van Europa: Tijdgenoten over het Beleg van Breda 1624-1625’ (W Books). Dit boek werpt een nieuw licht op een van de grootste en langste belegeringen uit de Tachtigjarige Oorlog. Dagboekfragmenten, brieven, gedichten, reisverslagen, pamfletten en andere bronnen laten zien dat het Beleg van Breda in heel Europa tot de verbeelding sprak. Het boek kwam tot stand in samenwerking met Stedelijk Museum Breda, met ondersteuning van de Provincie Noord-Brabant en De Mastboom-Brosens Stichting.
De mini-expo is tot stand gekomen in samenwerking met en dankzij de expertise van cultuurhistoricus en letterkundige Paul Hulsenboom.