(R)oma: een (familie)geschiedenis

t/m 13 maart 2022

(R)oma: een (familie)geschiedenis

Waarom lukt het sommige mensen een veilig bestaan op te bouwen en anderen niet? Waarom zijn mensen bang voor andere mensen? Hoe is het om op te groeien met een Roma-achtergrond?

Sinds 2016 werkt een team van de Academie voor Beeldvorming samen met de Bredase familie Hopic. In een filmische vertelling op vier schermen, krantenartikelen en verschillende voorwerpen maak je kennis met de levens van oma Hopic, haar kinderen, klein- en achterkleinkinderen. “Wij zijn mens, net als jij,” aldus een kleinzoon. “Waarom zijn de kansen die we krijgen in het leven dan zo verschillend?”

(R)oma: een (familie)geschiedenis onderzoekt hoe je het verhaal van oma, Hajrija Salkanovic, en haar familie kunt vertellen en begrijpen. Met vier verschillende kunstenaars zijn ingrepen gedaan in het verhaal.

In het eerste deel maak je kennis met Hajrija. Ze vertelt over haar leven in haar moedertaal: Romani, de taal van de Roma. Oma groeit op in het voormalig Koninkrijk Joegoslavië. In de Tweede Wereldoorlog (1941-1945) ontkomt ze aan het vernietigingskamp Jasenovac, waar haar familieleden naast tienduizenden Serviërs, Joden en andere Roma werden vermoord. Vervolgens verkent de film het landschap waar oma en haar familie op de vlucht voor dood en daarna armoede doorheen trokken.

Begin jaren ’70 komt oma met haar familie aan in Nederland. Deze aankomst is zorgvuldig gedocumenteerd in bijna 80 krantenartikelen, vier uitzendingen van het TV-programma Brandpunt, Tweede-Kamer-vragen en gerechtelijke uitspraken. In het tweede deel spelen 29 familieleden deze aankomst na. Tot slot kijk je met hen terug op de gevolgen in het nu van deze geschiedenis. De familiegeschiedenis wordt zo ook een geschiedenis van de (voor)oordelen die samenhangen met vluchten en migratie. Middenin dit geweld blijft oma haar uiterste best doen om de familie bijeen te houden: Hoe zorg ik er voor dat we voor elkaar blijven zorgen?

De familie Hopic is actief betrokken bij het maken van (R)oma: een (familie)geschiedenis en het publieksprogramma bij deze tentoonstelling. Ze is mede-eigenaar van deze productie, die een breder publiek wil betrekken bij de zoektocht naar gelijke kansen in de samenleving.

Op 14 november 2021 vindt de Nederlandse première van de film (R)oma: Een (familie)geschiedenis plaats in Chassé Cinema in Breda, daarna volgt een tournee door Nederland en Europa.

Vrijdag 5 november waren Klaas Burger en Michel Hopic te gast in het NOS radio-1-programma Met het oog op Morgen. Beluister hier het fragment terug.

(R)oma: een (familie)geschiedenis is medemogelijk gemaakt met medewerking van: Hajrija Salkanovic (†), Serif Hopic, Beba Hopic en Nebosa Hopic, Dennis Hamidovic, Michel Hopic, Sofia Hopic, Benjamin Hopic, Gabriela Hrustic, Leonardo Hopic, Ferko Hopic, Valentino Hopic, Sandro Hopic, Zejfa Salkic, Fadila Osmanovic, Cristina Hopic, Marina Hopic, Chanel Hopic, Laura Hamidovic, Claudio Hopic, Juliana Hamidovic-Hopic, Lara Hopic, Lisa Hopic, Victoria Hopic, Jonathan Osmanovic, Johnny Hopic, Sebastiano Hopic, Vanessa Hopic, Ricciardo Hopic en Dino Hopic
Academie voor Beeldvorming
Concept: Klaas Burger
Regie: Klaas Burger en Stefany Karghoti
Interventies in het verhaal: Tess Martin, Lavinia Xausa, Matija Pekic en Katarina Jazbec
Montage: Jesse Immanuel Bom en Stefany Karghoti
Sound design, foley en muziek: Michiel van de Weerthof
Grafisch Ontwerp: Yacinth Pos
Camera: Stefany Karghoti, Jesse Immanuel Bom, Fanny Hagmeier, Matija Pekic, Lavinia Xausa, Jacopo Dall'Agnol
Geluid opname: Olivier Nijs, Jeroen Stout
Geluidsnabewerking: Marco Raaphorst
Vertaling: Beko Galjus, Paul Öfner
Zakelijke leiding: Monique van de Wijdeven
Advies: Huub van Baar, Universiteit van Amsterdam; Stefanie Hoeks en Sheila Steijaert, Pandor Jeugdzorg; Paul Öfner; Joep Weel, Rechtsbuiten

Dank aan: Anneke van Elderen, Liesbeth van Woerkom en Dorothé IJsseldijk, Annahuis Breda; Ben Evers, Floris Guntenaar, Gertjan Adema - Fragmented Appearances , Erven Peter Schat, Vindingrijk Kringloop Breda, Jenny van den Broeke, KRO – NCRV, Witte Rook

Partners: VSB Fonds, VriendenLoterij Fonds, Gemeente Breda, Chassé Cinema, Annahuis Breda, Kansfonds, Provincie Noord-Brabant