Pieter Laurens Mol laat de duisternis zinderen in Stedelijk Museum Breda - BN De Stem

In het duister openbaart zich een wereld van melancholie. Kunstenaar Pieter Laurens Mol creëert een bijzondere themaexpositie in Stedelijk Museum Breda.

Verleidelijk en angstaanjagend tegelijkertijd. De duisternis stoot af en trekt aan. Een ideale drijfveer voor een creatief leven. Toen kunstenaar Pieter Laurens Mol (75) gevraagd werd een grote tentoonstelling te realiseren in het Stedelijk Museum van zijn thuisstad Breda, zocht hij naar een geschikt handvat. 

"Liever geen gewone overzichtsexpositie, dat voelt meteen als een gesloten boek. Een overkoepelend thema windt me meer op", vertelt Mol met pretoogjes. Hij kiest voor een ode aan de duisternis, met als titel Nachtvlucht.

Een gesprek met Mol vertakt zich levendig in talloze associaties en onverwachte invalshoeken. Zijn expositie is opgezet als een parcours waarin de bezoeker een louterende tocht maakt van duisternis naar licht. 

"Ik toon de tussentonen van het duister. Mijn werk is niet alleen zachtmoedig en poëtisch, maar er schuilt ook een kwaadaardige energie in. Zeg maar een milde gewelddadigheid."

Iconisch is zijn portret van de dode kanarie omringd door duisternis, Nature Morte. ,,Het beeld is niet alleen een stilleven, maar het verwijst ook naar de kanarie in de kolenmijn. Een oproep tot waakzaamheid. Let op, het gaat niet goed met de wereld.” Die melancholische ondertoon tref je in veel van zijn werk. Alles in het leven heeft twee kanten. ,,Het is mooi, het is triest. Zoals de pianist die met zijn rechterhand vrolijk tintelende melodieën speelt, en met zijn linkerhand bassen in mineurstemming.”

De expositie omvat zes domeinen met tekeningen, schilderijen, sculpturen en grote installaties. Werk dat wereldwijd getoond wordt, maar nu in thuishaven Breda samenkomt. "Het eerste domein heet bijvoorbeeld Nachtbraker, met veel jeugdwerk. Een wereld zonder echte houvast. Als jonge kunstenaar heb ik veel nachtelijke wandelingen gemaakt in Breda. Ik genoot van de stilte en de onverwachte ontmoetingen."

"Als jonge kunstenaar heb ik veel nachtelij­ke wandelin­gen gemaakt in Breda - Pieter Laurens Mol''

Een ander expositiedomein heet Hellevaart. "Kunst met vernietigende krachten. Ik heb schilderijen gemaakt met de componenten van buskruit. Stadsgezichten met een mysterieuze zweem.” Prachtig is het in zwavelkleuren gedoopte landschap The Black Sun Sets. In Mols werken keren meerdere elementen terug, zoals zijn liefde voor de sterrenhemel, natuurwetenschap en de kraai. "Een boodschapper van onheil volgens de christenen, maar voor de oude Germanen is de kraai juist heilig."

Als een alchemist zoekt Mol naar nieuwe, magische verbindingen. "Ik stoei graag met allerlei materialen, of het nu modder is of goud. Noem me nieuwsgierig en experimenteerdriftig." 

Indrukwekkend is de installatie The Total Amount. "Ik bezit een bijzondere collectie pigmenten uit de jaren twintig. Talloze doosjes met puur pigment, grondstoffen voor het schilderen. Die pigmenten komen terug in mijn installatie. De bezoekers worden straks door kleuren omringd."

Nachtvlucht: nog t/m 13 november 2022 in Stedelijk Museum Breda.

Lees hier het originele artikel.