Op dit moment is het museum gesloten. Na de vloerrenovatie werken we nu
aan de herinrichting van de zalen. Gelukkig is het einde in zicht: op 13 mei kun
je hier terecht voor een nóg mooier museum! Lees er alles over »
Stedelijk Museum Breda en BredaPhoto presenteren de tentoonstelling Power to the Models Gastcurator en fotograaf Jan Hoek draait in deze tentoonstelling de klassieke rolverdeling tussen fotograaf en model radicaal om. Niet de fotograaf, maar diegene op de foto bepaalt het beeld. Power to the Models zet aan het denken over macht: zou die bij de fotograaf moeten liggen of bij de mensen op de foto s? De tentoonstelling, onderdeel van BredaPhoto 2020, is van 9 september t/m 29 november te zien in Stedelijk Museum Breda.
In een wereld waarin bewustwording en empowerment een steeds belangrijkere positie innemen komen als vanzelf ook bestaande machtsverhoudingen steeds meer op scherp te staan. Oude patronen verschuiven of worden aan het wankelen gebracht. Fotograaf Jan Hoek ( mengt zich in deze discussie door de machtsverhouding tussen fotograaf en model te onderzoeken.
Jan Hoek: "We zijn eraan gewend geraakt dat de fotograaf de voorwaarden bepaalt voor een modeshow of nieuwsreportage. De beelden van mensen uit andere culturen of verre conflictgebieden die we in de media zien, worden veelal gemaakt door fotografen uit het Westen. Overwegend wit en vaak man. Maar die machtsverhouding begint te schuiven. Dankzij social media en in het bijzonder Instagram wordt het steeds gemakkelijk gemaakt om zelf te bepalen hoe je in beeld wil komen. Ook is er een brede maatschappelijke en politieke discussie gaande over macht: wie bepaalt wie er in beeld komt, en op welke manier.
Wie bepaalt het beeld?"
Voor zijn project Power to the Models vroeg Jan Hoek tien mensen met uiteenlopende achter-
gronden om zichzelf te laten fotograferen op een ma nier zoals zij dat zelf willen. De regie van de shoot en keuzes voor wat betreft de fotograaf, locatie, aankleding en presentatievorm liggen volledig bij het model. Hoek is curator van het project, maar de ideeën van de modellen zijn hierin leidend en bepalend. Power to the Models laat een mo gelijke toekomst zien waarin niet de fotograaf maar het model erkenning krijgt als maker van het beeld.
Model neemt heft in eigen hand
Een sprekend voorbeeld is de Nederlandse Lotte van Eijk, die een Instagram account begon
waarop ze als dik fotomodel een beeld van een vrouwenlichaam neerzet dat ze in de tijdschriften nooit tegenkomt. Zij kiest de fotografen, de poses, de kleding. Zij is één van de modellen die te zien is in Power to the Models.
Jan Hoek: "Doordat de beperkte blik van de fotograaf bepalend is, kunnen die beelden rolbevestigend of stigmatiserend zijn. Vaak doen ze geen recht aan de individualiteit en diversiteit van mensen waarin niet de fotograaf maar het model erkenning krijgt als maker van het beeld."
Om dat te doorbreken vroeg Hoek mensen met een profiel dat vaak eendimensionaal in beeld komt zelf het heft in handen te nemen. Bruin Parry heeft het syndroom van Down, is groot Michael Jackson fan en is regelmatig fotomodel, maar wat gebeurt er als hij zelf de ultieme foto van zichzelf mag organiseren? Een ander voorbeeld is Mohan Verstegen, die voor Defensie werkt en queer activist is. Het beeld dat hij van zichzelf laat zien, is een cor reactie op het geijkte beeld van een militair.
Volgende stap voor Hoek
Voor Jan Hoek is Power to the Models een volgende stap op een weg die hij al langer bewandelt. Tussen 2015 en 2018 werkte hij aan het project New ways of photographing the new Massai waarvoor hij Maasai uit Kenia fotografeerde die in de stad wonen en er compleet anders uitzien dan de cliché beelden die we kennen. Bij het project Sistaaz of the castle ging hij nog een stap verder en deelde hij de auteursrechten van de foto's met zijn modellen: transseksuele sekswerkers in Kaapstad.
De tentoonstelling Power to the Models is een coproductie tussen Stedelijk Museum Breda en BredaPhoto.